Met de invoering van het Generiek Kompas per 1 juli 2024 is een belangrijke stap gezet in de richting van toekomstbestendige zorg voor ouderen en mensen met complexe zorgvragen. Dit nieuwe kwaliteitskader, onder de naam "Samen werken aan kwaliteit van bestaan", vervangt de bestaande kwaliteitskaders voor verpleeghuiszorg, wijkverpleging en de Wlz-zorg thuis. Het doel van het Generiek Kompas is om een meer geïntegreerde en mensgerichte benadering te bieden in de langdurige zorg.
Wat is het Generiek Kompas?
Het Generiek Kompas is een raamwerk dat de kwaliteit van zorg en ondersteuning richt op de levenskwaliteit van cliënten, ongeacht hun woonplek of de wet waaruit de zorg voortkomt. In plaats van zich te richten op specifieke zorglocaties of zorgzwaarte, zoals in de vorige kaders het geval was, kijkt het Kompas naar de bredere context van het leven van de zorgvrager. Dit betekent dat de behoeften en wensen van de cliënt centraal staan, en dat zorgprofessionals samen met cliënten zelf, hun mantelzorgers en andere betrokkenen op zoek gaan naar de beste manier om ondersteuning te bieden.
De Kern van het Kompas: Kwaliteit van Bestaan
Een van de belangrijkste aspecten van het Generiek Kompas is de nadruk op kwaliteit van bestaan. Dit betekent dat zorg niet alleen moet voldoen aan medische of praktische behoeften, maar ook moet bijdragen aan het welzijn en de zinvolle invulling van het leven van de zorgvrager. Door te focussen op wat mensen zelf kunnen, al dan niet met ondersteuning van hun netwerk, wordt gestreefd naar een vermindering van de zorgvraag en een grotere eigen regie van de cliënt. Zo wordt de zelfredzaamheid bevorderd.
Ruimte voor Maatwerk
Een opvallende verandering ten opzichte van de vorige kwaliteitskaders is de flexibiliteit die het Generiek Kompas biedt aan zorgorganisaties. In plaats van strikte normen en regels voor de uitvoering van zorg, geeft het Kompas richting aan de beweging die nodig is, maar laat het de invulling over aan de zorginstellingen zelf. Dit biedt de mogelijkheid om zorg op maat te leveren, aangepast aan de lokale context en de specifieke behoeften van de cliëntengroep.
Samenwerking met het Sociaal Domein
Het Generiek Kompas erkent ook de belangrijke rol van het sociaal domein in het bieden van passende zorg. De samenwerking tussen zorgorganisaties en sociaalwerkorganisaties wordt verder uitgewerkt in de implementatiefase van het Kompas. Dit betekent dat er niet alleen binnen de zorg, maar ook met sociaal werk en welzijnsorganisaties, afspraken gemaakt moeten worden over hoe de kwaliteit van bestaan het beste kan worden ondersteund.
Reacties uit de Zorgsector
Hoewel het Generiek Kompas door veel partijen wordt gezien als een positieve ontwikkeling richting toekomstbestendige zorg, zijn er ook zorgen geuit, met name door de Patiëntenfederatie Nederland. Deze organisatie heeft kritiek op het feit dat veel objectieve kwaliteitsindicatoren, die in de vorige kaders waren vastgelegd, worden losgelaten. Er is bezorgdheid dat dit kan leiden tot een afname van de duidelijkheid en transparantie over de kwaliteit van zorg, wat vooral kwetsbare cliënten zou kunnen treffen.
Conclusie
Met de introductie van het Generiek Kompas wordt een belangrijke stap gezet in de vernieuwing van de zorgsector. Het biedt ruimte voor een meer persoonlijke en contextuele benadering van zorg, waarbij de kwaliteit van bestaan van de cliënt centraal staat. Hoewel de invoering van het Kompas wordt geprezen, is het belangrijk dat de implementatie zorgvuldig wordt gevolgd en geëvalueerd, zodat de belangen van alle betrokkenen, en met name de kwetsbare zorgvragers, gewaarborgd blijven.
In onze opleidingen van onze eigen ZorgAcademie heeft het Generiek kompas een prominente plek. Benieuwd naar welke opleidingen wij aanbieden? Neem dan een kijkje!
